Czym jest psychomotoryka dziecka i jak wpływać na jej rozwój?
Rozwój psychomotoryczny dziecka jest istotnym elementem w jego wychowaniu. Pokazuje, jak ruch wpływa na kondycję psychiczną oraz rozwój układu nerwowego. Działa to także w drugą stronę- samopoczucie, emocje i uczucia mają znaczenie dla codziennych czynności ruchowych, a także aktywności w jakie angażuje się dziecko. Ta całość składa się właśnie na rozwój psychomotoryczny, który ważny jest w początkowych etapach dorastania dziecka.
Psychomotoryka dziecka- najważniejsze informacje
Etap rozwoju układu nerwowego dziecka przypada na okres 3-5 lat. W tym czasie, szczególnie zwrócić musimy uwagę na kształtowanie się ruchów i prawidłowe rozwiniecie się psychomotoryki. Już samo znaczenie słowa pokazuje nam, jak bardzo umysł jest powiązany z ciałem, bowiem słowo "psychomotoryka" to połączenie słów "psycho"- czyli umysł i "motoryka", czyli ruch. Nie od dziś wiadomo, jak ściśle powiązane są czynności, które wykonujemy na co dzień, na które często nie zwracamy uwagi, z funkcjonowaniem mózgu.
Jak rozwijać psychomotorykę dziecka?
Wsparcie psychomotoryki dziecka jest szczególnie ważne w pierwszych fazach rozwoju. To właśnie wtedy najmłodsi uczą się ruchów, które na każdym etapie dorastania będą wyglądały inaczej. Istotną rolę pełnią bodźce, które odbiera dziecko. Za przykład możemy podać muzykę i dźwięki- dziecko od najmłodszych lat słyszy dźwięki z otoczenia. Dlatego zabawki czy przedmioty wydające odgłosy, takie jak choćby zwykła reklamówka, dla maluchów stanowią atrakcję i obiekt zainteresowania. Kształtuje się w nich ciekawość i rozwija kreatywność. Bodziec, jaki odbiera wtedy dziecko, sprzyja prawidłowemu rozwojowi układu nerwowego, a także pobudza jego umysł. Ruchy dziecka w pierwszych dwóch/ trzech latach życia to przede wszystkim ruchy lokomocyjne, takie jak skakanie czy bieganie. Wyróżnić można tez ruchy manipulacyjne, takie jak łapanie. Inaczej będzie wyglądał rozwój motoryczny u dziecka 4-letnego, a inaczej u dziecka 6-letniego. W każdym z tych okresów motoryka jest inna, a tym samym zmienia się jej wplyw na umysł i charakter naszej pociechy, co wiąże się z rozwojem psychomotorycznym, który jest podwaliną do kształtowania pozostałych elementów w obrębie psychiki. Dlatego też na każdym etapie życia, psychomotoryka dziecka powinna być wspierana inaczej.
Zabawki rozwijające psychomotorykę
Możemy jednak znaleźć jedno, wspólne narzędzie, które powinniśmy wykorzystywać w pracy z naszymi pociechami. Są to zabawy i zabawki edukacyjne, które dostępne są dla dzieci w każdym wieku. Stymulują one przede wszystkim rozwijanie się umiejętności psychofizycznych u najmłodszych. Wszelkiego rodzaju puzzle i układanki pobudzą wyobraźnie w sposób przyjemny dla dziecka. Warto postawić także na maty edukacyjne, które w doskonały sposób pobudzą psychomotorykę, a także wpłyną na koordynację wzrokową. Kolory i kształty, które posiadają maty edukacyjne to świetne narzędzie do ćwiczeń psychoruchowych. W grę wchodzi także nauka poprzez zabawę - tym celu warto zwrócić uwagę na gry planszowe edukacyjne oraz gotowe zestawy do nauki kolorów, kształtów, liter czy cyfr. Często posiadają one wypukłe elementy, pobudzające ciekawość i kreatywność. Warto jednak zaznaczyć, by starać się wybierać takie zabawki sensoryczne, by naszemu dziecku nie dostarczyć zbyt dużej ilości bodźców. Należy postawić na umiar i kierując się zasadą minimalizmu, pozwolić maluchowi na rozwój w stosownym do niego tempie.
Polecane zabawki rozwijające psychomotorykę dziecka:
- Zabawki muzyczne, takie jak cymbałki, bębenki, zestawy muzyczne- rozwijają one koncentracje, a także wpływają na motorykę dziecka, które już od pierwszych chwil życia reaguje na dźwięki. Przybliżając dzieci do tego typu zabawek, a także oswajając je z instrumentami, wzbudzamy w nich naturalną chęć poznania i odkrywania swoich zainteresowań.
- Dźwiękowe układanki- również w tym przypadku, dźwięki odgrywają bardzo ważną role w rozwoju dziecka. W grę wchodzą zabawki z odgłosami zwierząt czy przyrody.
- Maty edukacyjne
- Zabawi interaktywne
- Zabawki sensoryczne, wspomagające rozwój zmysłów oraz pobudzające motorykę. Świetnym przykładem będą zabawki manualne, układanki, a nawet jo-jo.
- Maskotki interaktywne, takie jak spacerujący piesek, czyli zabawka do nauki raczkowania
- Książeczki dla dzieci z elementami edukacyjnymi
- zestawy piosenek dla dzieci, które zachęcą najmłodszych do tańca, a także wsłuchania się w śpiewaną historię bohaterów
- Gry i zabawy na świeżym powietrzu- zabawa w chowanego czy gra w klasy będą frajdą nie tylko dla dziecka, ale także dla rodzica. Im więcej swobody ruchu zapewnimy, tym większą wykształcimy w nich prawidłową koordynację ruchową, koncentrację i wyobraźnie, wspierając tym samym rozwój psychomotoryczny dziecka.
Podsumowujac: psychomotoryka stanowi jeden z ważniejszych elementów mających wpływa na przyszłe życie dziecka. Dbając o jej prawidłowy rozwój zapewniamy naszym podopiecznym szczęśliwe i dobre dzieciństwo, co z pewnością będzie rzutowało na ich przyszłe, dorosłe już życie.